Informacje dla studentów pracujących w wakacje

ZUS przygotował zestaw informacji m.in. o tym, przy jakich umowach odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne oraz kiedy praca studenta nie jest oskładkowana.

Warto wiedzieć przede wszystkim, czym różnią się poszczególne formy zatrudnienia oraz z czym wiąże się brak ubezpieczenia społecznego.

Umowa o pracę – ochrona ubezpieczeniowa

Umowa o pracę, niezależnie od wieku studentki/studenta, jest umową, od której istnieje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Wówczas pracownik podlega ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i chorobowemu. Obowiązkowa jest też składka na ubezpieczenie zdrowotne.

Pracodawca w ciągu 7 dni od rozpoczęcia umowy o pracę musi zgłosić nowozatrudnionego pracownika do ZUS. To, czy i od kiedy pracownik został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, możemy sprawdzić na swoim koncie PUE ZUS/eZUS. Jeśli takiego konta nie mamy, warto je założyć.

Dzięki temu, że od naszej pracy odprowadzane są składki, nasze konto w ZUS jest zasilane, a w razie różnych zdarzeń losowych (choroba, ciąża, wypadek) możemy starać się o świadczenia z ubezpieczeń społecznych.

Mało tego – każda kwota odkładana na ubezpieczenie emerytalne czy rentowe będzie miała znaczenie przy wyliczaniu przyszłej emerytury czy uprawnień do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Umowa zlecenie – brak składek

W większości praca podejmowana przez studentów ma charakter sezonowy i wykonywana jest w ramach umowy zlecenia. Jeżeli student nie skończył 26 lat, to przy umowie zlecenie w ogóle nie podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Nie są odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne, więc w razie wypadku, choroby, konieczności opieki nad członkiem rodziny nie ma możliwości korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Prawo do zwolnienia z opłacenia składek od umowy zlecenia jest od momentu przyjęcia w poczet studentów (czyli immatrykulacji) do dnia, w którym:

• uczelnia skreśli osobę z listy studentów (bo np. rezygnuje ze studiów),
• złoży egzamin dyplomowy,
• złoży ostatni wymagany planem studiów egzamin – jeśli studiuje na kierunku lekarskim, lekarsko-dentystycznym lub weterynarii,
• zaliczy ostatnią przewidzianą w planach studiów praktykę – jeśli studiuje farmację.

Ze zwolnienia z opłacania składek z umowy zlecenia nie skorzysta student, jeśli taką umowę podpisze z własnym pracodawcą (z którym ma podpisaną umowę o pracę) albo wykonuje taką umowę na jego rzecz.

Mniej niż 26 lat – przerwa między studiami

Jeśli osoba nie ukończyła 26 lat, a skończy studia lub przez jakiś czas nie ma statusu studenta (np. w czerwcu obroniła licencjat i od października rozpocznie studia magisterskie), to wówczas umowa zlecenie jest oskładkowana. Należy poinformować o ukończeniu studiów zleceniodawcę. Będzie on musiał zgłosić taką osobę do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.

Ważne! 

Studentami nie są uczestnicy studiów doktoranckich oraz studiów podyplomowych, nawet jeśli mają mniej niż 26 lat.

Umowa o dzieło – te same zasady dla wszystkich

Niezależnie od tego, czy jest się studentem czy nie, od umowy o dzieło nie płaci się żadnych składek. Co oznacza, że ten okres jest nieskładkowy – nic nie zapisuje się na naszym koncie ubezpieczeniowym, a w sytuacji zdarzeń losowych nie przysługują nam świadczenia z ubezpieczenia społecznego.

Natomiast jeśli student (bądź ktokolwiek) wykonuje umowę o dzieło na rzecz firmy, w której pracuje na umowę o pracę, bądź zawrze umowę o dzieło z innym podmiotem niż własny pracodawca, ale wykonuje ją na rzecz swojego pracodawcy, to pracodawca będzie musiał opłacić od umowy o dzieło wszystkie składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (łącznie ze składkami od wynagrodzenia pracowniczego).

na bazie informacji udostępnionej przez ZUS


Źródło: UM