W pierwszym półroczu tego roku oddziały ZUS w województwie śląskim wypłaciły 2916 jednorazowych odszkodowań na ponad 20 mln zł. Średnia wysokość wypłaconego świadczenia wynosi około 7 tys. zł.
Jednorazowe odszkodowanie jest przyznawane
osobie, która z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznała stałego
lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. O takie odszkodowanie może ubiegać się
osoba, która podlega ubezpieczeniu wypadkowemu. – Ubezpieczenie wypadkowe jest
obowiązkowe zarówno dla osób zatrudnionych na umowę o pracę, czy zlecenie, a
także prowadzących działalność gospodarczą. Natomiast nie są nim objęci osoby,
które pracują na umowę o dzieło. Zatem w tym ostatnim przypadku świadczenie to
nie będzie przysługiwało – informuje Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik
prasowy ZUS województwa śląskiego.
Stopień uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ocenia lekarz orzecznik ZUS lub komisja lekarska ZUS (jeśli zostanie złożony sprzeciw wobec orzeczenia wydanego przez lekarza orzecznika ZUS lub prezes ZUS zgłosi zarzut wadliwości), gdy ubezpieczony zakończy leczenie i rehabilitację. Przypomnijmy, że stały uszczerbek na zdrowiu to takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności i nie można oczekiwać poprawy, natomiast długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoduje upośledzenie czynności organizmu na dłużej niż 6 miesięcy, ale są szanse na poprawę.
Jednorazowe odszkodowanie wynosi 20% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. - Obecnie za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługuje 1133 zł. W porównaniu do ubiegłego roku kwota wzrosła o 100 zł. Aktualna wysokość kwoty jednorazowego odszkodowani z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej obowiązywać będą do 31 marca 2023 r.
Brak prawa do świadczeń
Są sytuacje, kiedy nie każdy ubezpieczony
może otrzymać jednorazowe odszkodowanie z ubezpieczenia wypadkowego. Takiego
świadczenia nie otrzymają osoby, jeśli wyłączną przyczyną wypadku było to, że
naruszyła ona (umyślne lub z powodu rażącego niedbalstwa) przepisy, które
dotyczą ochrony życia i zdrowia; przyczyniła się w znacznym stopniu do
spowodowania wypadku, ponieważ była nietrzeźwa albo pod wpływem środków
odurzających lub substancji psychotropowych; bez uzasadnionej przyczyny odmówiła
wykonania badania na zawartość w organizmie alkoholu, środków odurzających lub
substancji psychotropowych albo przez swoje zachowanie uniemożliwiła jego
przeprowadzenie.
Świadczenie tylko na wniosek
ZUS nie wypłaca jednorazowego odszkodowania
z urzędu. W celu uzyskania odszkodowania należy złożyć do Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych kompletny wniosek. Do
wniosku należy dołączyć:
• wypełniony
przez lekarza druk OL-9, zawierający informację o zakończonym procesie leczenia
i rehabilitacji wystawiony nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku
oraz ewentualnie dokumentację medyczną,
• protokół
ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy sporządzony przez
pracodawcę lub kartę wypadku,
• prawomocny
wyrok sądu pracy,
• decyzja
o stwierdzeniu choroby zawodowej wydaną przez państwowego inspektora
sanitarnego.
- Jeśli wypadkowi ulegnie osoba zatrudniona
na podstawie innej umowy niż umowa o pracę, np. na podstawie umowy zlecenia lub
umowy agencyjnej, przeprowadzenie postępowania powypadkowego należy do obowiązków podmiotu, na rzecz
którego wykonana była praca. Z kolei w
przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą
działalność lub współpracującej z taką osobą, albo zatrudnionej na podstawie umowy
uaktywniającej, postępowanie powypadkowe przeprowadzi, właściwy ze względu na
siedzibę prowadzenia działalności, Zakład Ubezpieczeń Społecznych - dodaje rzeczniczka.
Beata Kopczyńska regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego
